Thiên Chúa giáo thời sơ khai

Hôm nay anh đọc được một đoạn cực hay của Edward Gibbons (thế kỷ XVIII) về Thiên Chúa giáo thời sơ khai:

Every privilege that could raise the proselyte from earth to Heaven, that could exalt his devotion, secure his happiness, or even gratify that secret pride which, under the semblance of devotion, insinuates itself into the human heart, was still reserved for the members of the Christian church; but at the same time all mankind was permitted, and even solicited, to accept the glorious distinction, which was not only proʃered as a favor but imposed as an obligation. It became the most sacred duty of a new convert to diʃuse among his friends and relations the inestimable blessing which he had received, and to warn them against a refusal that would be severely punished as a criminal disobedience to the will of a benevolent but all-powerful Deity.

Có người dịch thế này:

Mọi đặc ân có thể đưa một người cải đạo từ trần thế lên Thiên đường – những điều có thể đề cao lòng sùng mộ của hắn, đảm bảo cho hắn được hạnh phúc, hay thậm chí làm thỏa mãn niềm kiêu hãnh thầm kín mà dưới vẻ sùng mộ đã len vào trái tim con người – thì vẫn được dành cho những thành viên giáo hội Kitô; nhưng đồng thời tất cả nhân loại được phép, thậm chí là được gạ gẫm, nhận lấy vinh quang Thiên Chúa, điều không chỉ được dành tặng như một đặc ân mà còn bị áp đặt như là một nghĩa vụ. Bổn phận thiêng liêng nhất của một người mới cải đạo là phải truyền bá cho đám bạn hữu và người thân của mình về cái phúc lành vô giá mà hắn ta đã được nhận, và phải cảnh báo họ rằng nếu từ chối sẽ bị nghiêm khắc trừng phạt xét như tội bất tuân ý chí của một Đức Chúa Trời nhân từ nhưng toàn năng. 

Thật rõ ràng. Từ ân điển và đức tin thuần khiết vào Thiên Chúa, cho đến một tôn giáo thờ Thiên Chúa quả là một chặng đường ngay gần. Những kẻ chuyển từ tôn giáo khác sang Thiên Chúa thời đó mang một tinh thần hăng máu lạ thường: họ nguyền rủa những kẻ không theo Thiên Chúa bằng những lời tỏ vẻ cao thượng đi kèm những cảnh báo ghê khiếp độc ác, dường như để thỏa mãn cái cuộc đời không bằng ai hay thất bại của họ. 

Biến tu luyện thành tôn giáo, một con đường ngắn cũn cỡn. Nhân danh điều cao cả nhất, được rực cháy lên cùng máu huyết sục sôi nhiệt thành, tự thấy ánh sáng đục ngầu từ trái tim độc ác và đầu óc dốt nát của mình là mặt trời. Đó quả là một thời đại đáng buồn và khổ đau. Quá đỗi đáng buồn. 

Nào, để xem bổn phận thiêng liêng của những người mới cải đạo, muốn tuyên truyền điều đẹp đẽ duy nhất, dùng để tiêu diệt và vũ nhục mọi điều tốt và cao đẹp khác. Trước sự tốt đẹp của các người, có phải rằng không còn gì tốt đẹp? Dưới chân các người là Hỏa ngục đó.