Nghiêm huấn

Lúc Đức Thích Ca chuẩn bị lìa thế gian, Ngài có dặn trong Kinh Di Giáo thế này:

"Tỳ-kheo các ông! Đã có thể trụ yên nơi giới rồi, nên chế ngự năm căn, chớ để phóng dật, chạy theo năm dục. Ví như người chăn bò, cầm gậy canh giữ, chẳng để cho tự do chạy bậy, xâm phạm ruộng người. 

"Nếu buông thả năm căn, chẳng những là chúng chạy theo năm dục không có giới hạn, không thể chế ngự được, lại như ngựa dữ không dây cương kiềm chế, sẽ lôi người xuống hầm hố. Như bị giặc cướp làm hại, chỉ khổ một đời này thôi, nhưng bị giặc năm căn gây hại, khổ nạn kéo dài nhiều kiếp, lại rất nặng nề, không thể không thận trọng. 

"Vậy nên người có trí chế ngự các căn, chẳng hề tùy theo; phòng giữ như giặc cướp, không để buông thả. Nếu buông thả ra, chẳng bao lâu ắt phải diệt mất vì xúc chạm. 

"Tâm là chủ của năm căn. Vậy nên các ông phải khéo chế ngự tâm. Tâm rất đáng sợ, hơn cả rắn độc, thú dữ, kẻ giặc thù, nạn lửa lớn tràn lan... Những thí dụ như thế cũng còn chưa đủ. Sự nguy cấp giống như người tay cầm bát mật, đi lại nhanh nhẹn, mắt chỉ nhìn vào mật nên chẳng thấy cái hố rất sâu dưới chân; như con voi điên không có móc sắt để kiềm giữ; lại như con vượn được lên cây, mặc tình nhảy nhót, khó bề ngăn cấm, chế ngự. Phải mau mau kiềm chế, chớ để phóng dật. Nếu buông thả tâm, tất cả việc lành sẽ bị hủy hoại mất; chế ngự được tâm rồi, không việc gì không xong.

"Vậy nên chư tỳ-kheo phải siêng năng tinh tấn, chế ngự cho được tâm."

Về nghiêm huấn của Ngài, anh không có ý kiến nào để bày tỏ. Ngũ căn gồm: Tai, Mắt, Mũi, Lưỡi, Thân. Đối với sự thả lỏng ngũ căn mà gây ra dục, Ngài nói rằng mấu chốt không phải là cắt lìa Dục mà là làm chủ Tâm, vì Tâm là chủ của ngũ căn.

Điều này anh nghĩ người sau ghi chép chưa đúng lời Ngài. Phải nói là: Tình là thứ ra vào ngũ căn, Dục là cặn bã của ngũ căn. Tình là Nhân, Dục là Quả. Tình là Chủ, Dục là Khách. Có Chủ, tất có Khách. Có Nhân, tất có Quả.

Vì thế, đám nhiễm tình tất nhiễm dục. Để cái Tâm sáng biến thành Tình đục, đê cái Tình đục chiêu dụ Dục vọng nhơ bẩn, đó là chỗ sai lỗi lớn khó quay đầu.

Đáng thương thế đó.

Mà đáng xấu hổ thế đó.